Jonge uitwonende studenten die een bbl-opleiding volgen (mbo), kunnen niet rondkomen van het salaris dat zij tijdens hun opleiding verdienen. Dat blijkt uit onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Het Nibud onderzocht in opdracht van het ministerie van OCW of het bbl-inkomen toereikend is.
Ook uit een analyse van het gemeentelijk armoedebeleid die het Nibud onlangs deed, bleek dat zelfstandig wonende jongeren met een minimumloon maandelijks honderden euro’s tekortkomen.
Bbl-studenten gaan meestal een dag in de week naar school en zijn de overige dagen aan het werk voor hun opleiding. Zij hebben geen recht op studiefinanciering, maar op een bbl-minimumloon. Ruim twee derde van de bbl-studenten woont thuis. Het grootste deel hiervan is jonger dan 21 jaar. Voor hen is het bbl-inkomen wel toereikend. Zelfs als zij een redelijk bedrag aan kostgeld betalen, komen zij niet tekort. ‘Uitwonende bbl’ers zijn veruit in de minderheid onder de jonge bbl-studenten, maar we zien dat ze tussen enkele tientjes en een paar honderd euro per maand tekortkomen,’ zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart. ‘Net als de jongeren die ook in ons onderzoek naar gemeentelijk armoedebeleid naar voren kwamen.’
Uit een analyse van het gemeentelijk armoedebeleid die het Nibud onlangs onder tachtig gemeenten deed, bleek dat het voor zelfstandig wonende jongeren tot 21 jaar met een minimumloon buitengewoon lastig is om van het salaris rond te komen. ‘Op jezelf wonen met een minimumloon voor je 21ste, maakt je financieel zeer kwetsbaar,’ zegt Vliegenthart. ‘Op je 18e wordt van je verwacht dat je financieel zelfstandig bent. Je moet van alles zelf regelen en bent verantwoordelijk voor je geldzaken. Maar tegelijkertijd is het voor veel jongeren financieel niet mogelijk om zelfstandig te wonen.’ (Of jonge bbl’ers veelal thuis blijven wonen omdat uit huis gaan financieel geen optie is, zou verder onderzocht moeten worden.)
Het Nibud adviseert bbl-studenten om alert zijn op hun recht op toeslagen. In het onderzoek Geldzaken in de praktijk 2019 zag het Nibud dat een zesde van de huishoudens met een laag inkomen zich niet bewust is van hun recht op toeslagen. Als bbl-studenten geen gebruik maken van toeslagen waar zij wel recht op hebben, verslechtert hun financiële positie zodanig dat zij moeite zullen hebben om de minimale uitgaven te kunnen doen. ‘Het gaat hierbij niet alleen om hele jonge mensen, maar ook om oudere bbl’ers,’ aldus Vliegenthart. ‘Financiële zorgen moeten je niet belemmeren bij het doen van een opleiding waarmee je juist je inkomenspositie kunt verbeteren.’